Pera Müzesi'nde Deniz Nostaljisi

  • Yazar Admin, 05.04.2018

Pera Müzesi ve İstanbul Araştırmaları Enstitüsü’nün yeni sergisi “İstanbul’da Deniz Sefası: Deniz Hamamından Plaja Nostalji”, İstanbul’un kent tarihinin önemli bir kesiti olan deniz hamamlarına ve plajlara odaklanıyor ve kentin değişen sosyokültürel yapısını bu iki kavram üzerinden ele alıyor. Küratörlüğünü tarihçi, yazar ve akademisyen Zafer Toprak’ın üstlendiği sergide, konuya ilişkin, İstanbul Araştırmaları Enstitüsü de dahil olmak üzere pek çok resmî ve özel koleksiyondan resim ve fotoğrafın yanı sıra dönemin grafik tasarımına ilişkin örnekler; kitap, dergi, broşür, ilan, karikatür, ambalaj vb orijinal malzemeler yer alıyor.

 

Resimli Ay dergisi kapağı, yıl 1, no. 6, Temmuz 1924, Zafer Toprak Arşivi

 

Resimli Ay dergisi kapağı, c. 2, no. 7,  Ağustos 1925, Zafer Toprak Arşivi

 



Resimli Ay dergisi kapağı, yıl 3, no. 6, Ağustos 1926, Zafer Toprak Arşivi

 

Resimli Ay dergisi kapağı, c. 4, Temmuz 1927, Zafer Toprak Arşivi

 

Ramiz’in Tombul Teyze karakteri plajda, 1940’lar, Gökhan Akçura Arşivi

 

Plaj Albümü, 1945, Gökhan Akçura Arşivi 

 

1920’lerden itibaren deniz hamamları evrilerek yerlerini yavaş yavaş kadın ve erkeğin beraber denize girebildiği plajlara bıraktı. Her ne kadar 1960’lı yıllar itibarıyla, İstanbul’un hızlı sosyolojik değişimleriyle dönüşüme uğrasalar da Suadiye, Caddebostan, Salacak, Beyaz Park, Altınkum, Küçüksu, Florya, Moda ve Süreyya plajları; bünyelerindeki gazinoları, kafeleri ve konaklama imkânlarıyla Cumhuriyet’in ilk yıllarından başlayarak, halkın hem rahatladığı hem de eğlendiği ve sosyalleştiği mekânları oluşturdu. 1870’lerden 20. yüzyılın ortalarına uzanan bir süreci ele alan sergi de Cumhuriyet’in, yaşam tarzı üzerinde yarattığı bu dönüşümü; önceleri ticaret, seyahat ve manzara gibi kavramları çağrıştıran denizin Cumhuriyet’le birlikte kazandığı yeni anlamları zengin bir grafik içerikle aktarıyor.

 

Süreyya Plajı reklamı, 1950’ler, Mehmet Aksel Arşivi 

 

Victor E. Lawson, Yüzme Öğreniniz, 1953, Uğur Yeğin Arşivi

 

 

 

Millî Piyango Biletleri, Doğan Güral Koleksiyonu 

 

Sergi tasarımı PATTU Mimarlık (Cem Kozar, Işıl Ünal) tarafından gerçekleştirildi.


Pera Müzesi Salı’dan Cumartesi’ye 10:00-19:00; Pazar günleri ise 12:00-18:00 saatleri arasında gezilebilir. Müze, Cuma günleri 22:00’ye dek açık ve 18:00-22:00 arasında ücretsiz. “Genç Çarşamba” günlerindeyse tüm öğrenciler müzeyi ücretsiz ziyaret edebilir.